Grzegorz Motyka Rafa PANY i REZUNY Wsp 1945–1947 PAR Urz Tote Niniejsza ksini W przypadku porozumienia WiN i UPA co do wi. Wystarczy uwa Znany jest w polskiej literaturze rozkaz wo Lubonia. Oraz Nasi mOgniem i mieczem o Pyta Bohdan Skaradzi WST Mimo s Mamy nadziej Porozumienie to nie mia S W wyniku historycznych powikrezun. Dla Ukraipan. Warto dodarezun. Przyczyni Wyja Powaj, w ktS, Warszawa 1981, s. 845.). Poruszany przez nas temat, mimo Droga donik, oraz Jewhen Sztendera w artykule zamieszczonym w paryskich Niestety, nie mieli Tekst ten powstaKonspiracja poakowska, Grzegorz Motyka — Walki polsko-ukrai), trafili Zdajemy sobie spraw Pragniemy podzi Dzi Grzegorz Motyka Rafa ROZDZIA ARMIA KRAJOWA, DELEGATURA SI (zarys dziej Armia Krajowa (AK) Rok 1956 przyni Armia Krajowa powsta O ile Bataliony ChPolskiego. Celem AK by Polska przez caWieniec II”. Od 1942 roku zacz Armia Krajowa w 1944 roku liczy Od 1943 roku coraz bardziej prawdopodobne stawa Wiosn[1] Zgodnie z tymi wytycznymi oddzia Po pocz Smiert’ szpionam — kontrwywiad ACz) i NKWD [NKWD — Narodnyj Komissariat Wnutriennych Die sje. Do grudnia tego roku Powiatowe Urz Z raport[2] Szef sztabu Okr[3] Podobnie kszta[4] Tego typu meldunki nap Prze W styczniu 1945 roku ruszy Daj[5] Wi[6] Rozkazy w tym duchu wydali tak Po formalnym rozwi Po nadej[7] W 1945 roku oddzia[8] Najwi[9] Wprzez AK”.[10] Niewiele lepiej, z punktu widzenia komunist[11] Zdarza[12] Dow[13] O wcielaniu w W tym samym dokumencie odnajdujemy dowody, [14] Z powyszereg Decyduj W czerwcu S. Miko W tej sytuacji Delegat Siczne”.[15] Rozkaz p Pu Miesi Zawarty w Wytycznych ideowych program WiN stwierdzaWytyczne... postulowa[16] Najwyoddzia Trzeba te Pierwszy Zarz CTaktyka walk z bandami. Opr napotkaniu zbrojnego oporu wsi, spalenie wsi.”[17] Wcielanie w [18] Na ose. Gwa Przebieg referendum podwa 30 czerwca to pocz Wydaje siRozkazu Nr 70 zadaatwe do rozszyfrowania. Dlatego Rozkaz nr 70 nakazywa[19] Rozkaz Kobiety napr [20] Kiedy w listopadzie 1946 roku uleg Ostatnigo Stronnictwa Ludowego. Przed wyborami parlamentarnymi terror si[21] Podobnie jak podczas czerwcowego Referendum Ludowego, podczas wybor[22] Nie wyszli z podziemia szeregowi cz Na fali postalinowskiej odwil Na koniec warto wspomnieich zlikwidowa[23] W ten spos ROZDZIA ZARYS DZIEJ Dzieje Ukrai Ju We wrze[24] Zgodnie z paktem Ribbentrop-Mo Niezale W 1942 roku bezwzgl Pierwszy le Przyw[25] Nieco wcze Postanowi[26] Pnami (odpowiednik pu OprSamoobronnyje Kuszczowyje Widdi (SKW) w sile od roju (dru Warto wspomnie Jesieni Wo Nieco inaczej rozwija W ko[27] Zdecydowany antykomunizm oraz potencja W zwi[28] Podobne rozmowy przeprowadzono r[29] Pertraktacje toczono w 1944 roku tak[30] W tych, domniemanych, uk[31] Dane co do liczebno[32] Ukrai Skala ukraij milicji pomocniczej, tzw. istrebitielnych batalion (IB). W po[33] Do pierwszego starcia UPA z oddzia Zim[34] Tak Waistriebitielnych batalion, gdy Jesieniobkomu partii stwierdzirajkom partii, od rejonowych naczelnik[35] Wed[36] Podane liczby budz[37] Zim[38] [39] W nast[40] Osnuowa Przesuni Dow[41] Pomimo sowieckich stara[42] OUN-UPA stara[43] Poza dzia Walki jednak wyraob siob ta by Organizacja Ukrai Bandera poczyni Podczas pobytu w obozie przyw Banderze uda Jednak[44] Wywiad NKWD umie Na prze[45] Walki z tymi niedobitkami trwa[46] Odr[47] Po aresztowaniu p Po Ocena dzia[48] Nie mo W ROZDZIA KONFLIKT POLSKO-UKRAI Wybuch walk polsko-ukrai[49] O podj[50] Rozkaz ten najprawdopodobniej zosta Nie znamy odpowiedzi na te pytania. S[51] Za ch[52] W celu uzyskania pe Tajemnicz[53] Nawet je Do pierwszych, pojedynczych mord Prologiem do [54] Pierwsze dwie metody by[55] Podczas napad[56] Wed[57] Ludno Polacy wst W [58] Ciekawe, i Ju[59] Ich obron Zdecydowano si Mimo Opieraj Bezwzgl[60] Zim[61] W samych miastach trwa[62] 15 stycznia 1944 roku komendant Okr Z rejonu powsta[63] W marcu 1944 roku akowcy nawi Wydarzenia w Galicji potoczy[64] Komendant Lwowskiego Obszaru AK, p Inaczej ni[65] Fakt, i Mordy dokonane na ludno[66] Walki nie omin[67] Podobn[68] Do pocz Zdaniem M. liegenschaft (maj[69] Nast[70] Mimo [71] I inny meldunek: [72] Rzezie przerwaycznej Republiki Sowieckiej. W wyniku walk na ca[73] Stosunek inteligencji do UPA zapewne zmieni Nie mo W czasie akcji Przed istriebitielnych batalion. W ten spos 9 wrze Oddziaistriebitielnych batalionach. Jak pisa.[74] Aby unikn Istriebitielne bataliony sta Wiosn Ludnozybszego opuszczenia tamtych ziem.”[75] Sowieci na pewno w tym czasie dok[76] Tak zwana repatriacja zako Ukrai Teren dziab. Siatka cywilna OUN, obejmuj W 1945 roku UPA zmieni[77] G Do 1947 roku, co nale W kwietniu 1947 roku w Nowej akcji przesiedle Przyw[78] Ostatnia pro ROZDZIA PR W czasie II wojny Pierwsze, reprezentowane g Pomi Ciekawe, i przedstawiona przy tym przez wrog[79] Genera[80] Tymczasem najwa Cho[81] Celem ich by Do pierwszych rozm[82] Ukrai[83] Atmosfery spotka”[84] Negocjacje nie przynios Tragiczny fina[85] Kaprys losu sprawinik spojrza[86] Z powodu tych dw 31 marca 1943 roku na posiedzeniu Rady MinistrOdezw. Wed[87] Wyeksponowano w niej zarzut wsp[88] Odezwa ta chyba pogrzebamodus vivendi. 22 grudnia OUN wyda Wed[89] Nawet je[90] W pierwszym z nich, jak pisze [91] Opr[92] Z powy[93] Wydaje si[94] Ju[95] W pa[96] Rozbudow[97] W czasie rozm[98] Przez d Schwytany 24 marca 1945 roku cz[99] W sprawozdaniu NKWD czytamy: zacji «AK». O zjednoczeniu dla walki z sowieck[100] W kolejnym sowieckim meldunku pisze: [101] Przytoczone teksty wskazuj Herman zapyta Poleci W zwi[102] Niestety, o kontaktach pomi Jecznych jako zbieracze zi[103] Dzi W wi ROZDZIA POROZUMIENIE AK-WiN W drugiej po Po stronie polskiej gor [104] Wed[105] Zaraz po wrze[106] W marcu 1945 roku pozycja zwolennik W tym samym czasie wola znalezienia kompromisu zacz[107] Do niech[108] Jak wida 3 maja 1945 roku Polacy wydali ulotk Gdy przed, z g Nie b UKRAI Dzisunkach pokojowych. Wzywamy wi Kierownictwo Polskiej Walki Podziemnej”[109] 21 maja w tym samym miejscu dosz[110] Szacunek Polak. Na pocz[111] Nast status quo; 2) opublikowanie paktu po jego ratyfikowaniu przez dow 3) akceptacja paktu przez rz 4) [112] Delegaci ukrai Ukrai W dalszym ci[113] skiej wioski, to nie bano si[114] Na wiadomo Prawdopodobnie ju Po spotkaniu w Rudzie R[115] Znacznie pomygentleman’s agreement. [...] Po[116] Szczegj[117] Tego typu system zapewne istnia Poprawi W grudniu 1945 roku dosz[118] Spotkanie odbywa[119] Na opisanym spotkaniu Polacy zgodzili si[120] W odr[121] Wiele os[122] Podziemie stara Kolejne rozmowy polsko-ukrai[123] Ostatecznie, jak wiadomo, upowcy zgodzili si Do kolejnego spotkania polsko-ukrai Konferencja trwa[124] Zabieraj[125] [126] W dalszej czormalnego przymierza politycznego. Ostatni[127] Przeprowadzony noc[128] Spotkanie wyznaczono na 2 i 3 sierpnia we Wtwierdzili ponadto, i[129] Po odjelkie uczelnie w Anglii”.[130] Po powrocie do Warszawy Selby napisa Jana Gerharda. Oczywi Do pocz[131] Jednaka swoich operacji wojskowych.”[132] Od tego momentu wsp[133] W powiecie hrubieszowskim kontakt pomi A Kilkuosobowy oddzia Znacznie gorzej los obszed ROZDZIA POROZUMIENIE AK-WiN I UPA NA PODLASIU W czasie II wojny [134] Tego typu dzia Wzrostowi napi Zachowanie si[135] Dopiero 7 wrze Brak wyobra By Nie maj[136] Co zawapolskim podziemiem na Podlasiu. Major Szaty W sierpniu 1945 roku [137] Z nast[138] Po takim Spiesz od swego zwierzchnika odpowiednie zalecenia. W celu przedstawienia Panu naszego stosunku do tych terenz Panem. Listem tym gwarantuj Oczekuj Dow[139] Pismo to dotarbj Do pierwszego spotkania dosz Wr[140], natomiast w wypadku wej Rozm Podczas rozm[141] Szef wywiadu Okr[142] Niniejszy raport warto uzupe[143] Dalsze kwestie ustalono listownie. 30 pa podanych warunkach: 1. Podane ni 2. Wasza organizacja bezwzgl 3. Zgadzam si 4. Wszelkie akcje zaczepne przeciwko okupantowi na tych terenach musz 5. Rekwizycje na ludno 6. Okre 7. Do czasu otrzymania od Pa[144] W odpowiedzi na to pismo, 20 listopada 1945 r. szef delegacji ukraici polskiej. Umowa ta wesz Sporz[145] Podlaski AK-WiN stara[146] Dalsze stosunki nie uk Na tym nie koniec, sotnia Oddziaywa[147] Podszywanie si Sprawy, kt 1. Dwukrotne ograbienie polskiej sp 2. Trzykrotne ograbienie sp 3. Rekwizycja 4. Rekwizycja: 3 wieprzy, 2 koni z uprz 5. Zab 6. Kontrybucja na Chor 7. Palenie zabudowa 8. Sprawa zawarta w za 9. Ostrzelanie naszego oddzia Prosz Tymczasem Reasumuj Prosz 1. Nie nosi 2. Nie podawa 3. Nie likwidowa 4. Nie przeprowadza 5. Nie mordowa 6. Nie melinowa 7. Nie kr Prosz[148] Jest to ostatni zachowany dokument [149] Wr Jednak[150] W GSosnowicy”.[151] P Innym problemem zadrac[152] Masowe Inn[153] Wzajemne oskar[154] Ostatnie informacje na temat kontakte AK listy [...] [155] Porozumienie UPA i AK-WiN na Podlasiu by ROZDZIA PR Na poe lat 1944/1945. Pope Nie zmniejszaj Drugim, niezwykle istotnym powodem mord[156] Warto w tym miejscu przytoczy[157] Przy obecnym stanie bada Pomimo powy W powiecie jaros[158]. Przeprowadzone przez Lepiej powiod[159] Na terenie powiatu lubaczowskiego znajdowa[160] Wedsny 1946 roku.[161] Je Rozmowom z Polakami by[162] Bez w[163] Cechy charakteru Po spaleniu przez UPA 21 kwietnia Borownicy [164] [165] Na ukrai[166] Zwrtym”.[167] W dalszej cz[168] [169] By Latem i jesieni[170] Zainteresowanie wsp[171] Jesieni Do zerwania uk). Ostatnim, by[172] Z pozoru niewiarygodne opowiadanie Szyma Zerwanie porozumienia nie oznacza[173] Pomimo to, na niekt TrochBieszczady w ogniu zamie[174] Kontakty pr Latem 1945 roku kontakty z UPA nawi[175] Niestety, nie mamy wiadomo W powie Jana Gerharda znajduju.[176] Obydwie te pozycje s Przeciwko istnieniu jakichkolwiek wsp[177] Nie uda W sprawie domniemanej wsp Interesuj Tego typu postaw[178] W innym meldunku dotycz[179] Wr[180] Nie od rzeczy b Oczywi[181] Polski bojkot wynika Warto w tym miejscu wspomnie Wszystko wskazuje na to, i ROZDZIA PODZIEMIE NARODOWE WOBEC POROZUMIENIA AK-WiN — UPA Na konspiracyjnej mapie pocji hitlerowskiej. Od pocz Jednak Powa[182] W efekcie oddzia W listopadzie 1944 roku w Grodzisku Mazowieckim odby Wczesnerownicze NSZ i NZW w d Scalenie Narodowych Si[183] Zam O stosunku konspiracji poakowskiej do prawicowego podziemia Na przykInstrukcja dla Ruchu Oporu zabrania[184] Nieco p[185] Inspektor Inspektoratu Lublin Franciszek Strzelecki ([186] Rywalizacja AK-WiN z prawicowym podziemiem najmocniej uwidocznid sierpnia 1945 roku Komenda G[187] AK-WiN i prawicowe podziemie szczeg[188] W rezultacie granic Podleg[189] Wiszystko na furmanki, a ludzi przywi[190] Konflikty podobne do opisywanego mog Wydawa W ko[191] Zgrupowanie przeprowadzi Z akt procesowych cz Zdaniem inspektora Inspektoratu Zamo[192] Do najtragiczniejszych wydarzey.[193] Decyzja o wykonaniu tej akcji zapad[194] Te prze Wierzchowiny uchodziBia tak j[195] 6 czerwca oko O tamtych wydarzeniach traktuje meldunek por. Romana Jaroszy[196] Po 50 latach przebieg wydarzerozstrzelali.”[197] W protokole komisji do badania zbrodni we wsi Wierzchowiny czytamy: wywie[198] Cytowany dokument powsta Organ NSZ .[199] Jeden z [200] Po dokonanej rzezi eneszetowcy za[201] 10 czerwca 1945 r., stacjonuj[202] W rezultacie operacji NKWD poleg Wydaje si W dodatku mord w Wierzchowinach odpowiednio nag Bezustanne podkre Patrz Zgrupowanie ROZDZIA WSP Najbardziej spektakularn W latach 1945 AKCJE PRZEPROWADZONE Zdobycie stacji w Werbkowicach Decyzja o wsp Zadanie opanowania Werbkowic powierzono sotni Stacja w Werbkowicach stanowi 6 kwietnia 1946 roku (czasem jest b[203] Od pojmanych dowiedziano si Za wycofuj[204] Atak na Hrubiesz Otrzyman[205] Hrubiesz 26 maja w wyznaczonym punkcie zebra Weddzielono mu boj W celu uniemo[206] Na spotkaniu ustalono haszweno torpedowe pocisku na siedzib[207] O zmierzchu oddzia 26 maja lubelski NKWD od agent[208] J. Osakowski ( Oddzia[209] Ukrai Zaraz po rozpocz[210] Obecni w gmachu ubecy ratowali si[211] Po opanowaniu budynku rozpocz Warto wspomnie Tu Po godz. 1.00 zauwa Po chwili nast[212] W tym samym czasie oddzia Oddzia Boj bili[213] Historyk Wojskowego Instytutu Historycznego, prof. Czes[214] Wydaje si[215] By Oko W tym czasie Osakowski, szturmujy. Zosta[216] Obydwaj schronili si Polskie oddzia Ukrai O godz. 7.00 [217] Dopiero na skraju lasu terebi[218] Straty atakuj[219] Ze strony WiN, z wyj Je[220] Ponadto NKWD straci Podsumowuj Po ataku w Hrubieszowie rozesz[221] Podobny nastr[222] Polsko-ukraiwieraj[223] Dow[224] AKCJE PRAWDOPODOBNE Zdobycie War Wiele wskazuje na to, Nim jednak dosz 27 maja 1945 roku oddzia Za wersj[225], jak r Jednak[226] Opanowanie UB we W 22 pa[227] Informacji tej nie potwierdzaj Pr[228] Rano 22 pa Nast Wieczorem partyzanci wjechali do miasta. Pierwsze kroki skierowali ku Komendzie Powiatowej MO. Zdobyto j Zostawiwszy 7 ludzi do pilnowania schwytanych, Nim zdezorientowany wartownik po Funkcjonariusze UB spo Wycofuj W opisie akcji co najmniej dwa jej elementy przemawiaj Po drugie, w operacji wzi Na c Niestety, Biela AKCJE ZMY Atak na Bi BolesPi opisa[229] Wed[230] W trakcie obrad postanowiono rozprawi Informacja o planowanym ataku dotar W krytyczn[231] Pozycj Wkli do swoich. Tymczasem wi[232] Wreszcie zr Oddzia Nast Faktycznie noc Prawd[233] Do Wed a. braku zaskoczenia nieprzyjaciela na skutek donosu konfident b. trzymania aresztowanych w bydynku, w kt c. obawy przed spaleniem miasta przez UB. Nieprzyjaciel pali[234] Wobec niezdobycia budynku UB partyzanci wycofali si W tym kontek Atak na Dyn Dyn Jeden z cz[235] ZAMIAST PODSUMOWANIA Spo ROZDZIA KIEROWNICTWO ORGANIZACJI AK-WiN i UPA WOBEC POROZUMIENIA Ze strony AK-WiN w rozmowach i konferencjach z przedstawicielami ukrai Nieco bardziej skomplikowana by[236] Komendant Obszaru Centralnego WiN Jan Mazurkiewicz ([237] Kolejny komendant Obszaru Centralnego WiN, J[238] Z dalszego zeznania Rybickiego wynika jednak, [239] Inaczej zeznawa Do tego czasu [240] Po latach Go[241] Misja kpt. Znacznie mniej informacji mamy o stosunku do wspbluff obliczony na ukrycie rzeczywistych pogl[242] Nie zgadzamy si. Po stronie polskiej zwolennikami wsp Inaczej patrzy Odwrotnie mia[243] W tym celu wydano setki r POLOWA POCZTA UPA 4375 Podajemy do wiadomo Podaj M.P. ... 1946 r.”[244] Nie wiadomo, czy tego rodzaju druki rozsy Na zmianzczebel. Niewykluczone, i Kierownictwo ukrai UPA i UHWR pr[245] W ko[246] Nie wiadomo, czy po znikni[247] Nie CzIntermarium mia[248] Ukrai Liderzy ABN pragn. Jak pisze Marian Stanis G[249] Nale[250] Od 1947 roku w UHWR i OUN na emigracji coraz bardziej zacz[251] Czy podzia W 1951 roku dzia W 1961 roku powi Z polskich pism emigracyjnych du Rola tych dw ZAKO Pr Zawarte przymierze nacechowane by G W nast Dopiero w latach osiemdziesi Obecnie niektkrainy. Tylko ci Kielce NOTY BIOGRAFICZNE Marian Go ( Stanis ( Dra ( Jewhen Sztendera (i Litopys UPA. Pracuje w National Library of Canada. Sergiusz Martyniuk ( Antoni Przedwojenny zawodowy oficer WP. Odznaczony za obron zosta Wasyl Szyszkanyne ( Stefan Stebelski (Zymoju w bunkri i Kriz’ smich zaliza. Podawane w ksiw ) by BIBLIOGRAFIA Archiwum Urz Archiwum Pa Archiwum S Centralne Archiwum Ministerstwa Spraw Wewn Centralne Pa Centralne Archiwum Wojskowe, Akta Sztabu Generalnego WP IV-111–512, IV 501. 1/A, t. 615, 624, 653; Akta KBW 1580/75/295; Akta GZI WP, 1785/90/19; Akta sprawy Jana Rzepeckiego i innych. 148/91/3546–3558; Akta sprawy Petro Fedoriwa, Sr. 1951/49. Pa Rosyjskie Pa Archiwum Pa Archiwum Pa WYDAWNICTWA Akcja T. 1. Wrzesie T. 2. Czerwiec 1941 T. 3. Kwiecie T. 4. Lipiec T. 5. Pa T. 6. Uzupe Narodowe Si NKWD i polskoje podpolje 1944–1945. Po osobym papkom I. W. Stalina, Moskwa 1994. Proces szesnastu. Dokumenty NKWD, opra Zbrodnie UB-NKWD na Lubelszczy PRASA PODZIEMNA „Szczerbiec” z 23 czerwca 1945 roku. Organ lubelskich NSZ. ARTYKU Haponiuk Miros Kotarska El Motyka Grzegorz, Wnuk Rafa O wsp Stoch Szyma Szyma Wrona Janusz, Wierzchowiny. Zbrodnia rozpoznana?, w: RELACJE Relacja Stanis Relacja Sergiusza Martyniuka ( Relacja J Relacja Tadeusza Nowakowskiego, w zbiorach autor Relacja Iwana Krywucki Relacja Mieczys Relacja Benedykta J Relacja Mariana Go Relacja Wac Relacja W Relacja Stefana Winiarczyka, w zbiorach autor Relacja Stanis OPRACOWANIA, WSPOMNIENIA Bata Artur, Bieszczady w ogniu, Rzesz Bi Baczy Bizu Borowe Caban Ireneusz, Ma Caban Ireneusz, Machocki Zbigniew, Za w Chmielarz Andrzej, Delegatura Si Chmielarz Andrzej, Ukrai Ciesielski Stanis Czerwi Dzwonkowski Roman, Wsp Fedorowski Grzegorz, Le Grzelak Czes Honkisz Tomasz, Zrzeszenie Hryciak Jewhen, Kr Jagielski Boles Kasjanow Georgij, Niezgodni: ukrajin Konflikt mamy ju Kopi Kopisto Wac Kosyk Wo Kurek Ewa, Zaporczycy 1943–1949, Lublin 1995. Lebed Mac Jacek, Kwestia ukrai Marczak W Mirczuk Petro, Ukrai Motyka Grzegorz, Walki polsko-ukrai Motyka Grzegorz, O niekt Nowosad Iwan, Wspomnienia, w: „Zakerzonia”, t. 1, Warszawa 1994. Olsza Paj Paj Paj Podlaski Kazimierz (Skaradzi Romanowski Wincenty, ZWZ-AK na Wo Siemaszko W Sikorski Franciszek, Ze wzg Siwicki Miko So Stachiw Jewhen, Kriz tiurmy, pidpillja i kordony, Kyjiw 1995. Strasz Ma Szankowski Lew, UPA, w: Istorija ukrajin Szcze Sztendera Jewhen, W poszukiwaniu porozumienia (Podziemie ukrai Torzecki Ryszard, Kontakty polsko-ukrai Torzecki Ryszard, Polacy i Ukrai Turowski J W W W Wnuk Rafa Wola Wo Zaborski Marcin, Mjr Micha Notatki 1 I. Caban, Z. MaZwi, t. I, Lublin 1971, s. 161. 2 Armia Krajowa w dokumentach, t. IV, Wroclaw-Warszawa-Krak 3 Armia Krajowa w dokumentach, cyt. wyd., t. IV, s. 149. 4 Armia Krajowa w dokumentach, cyt. wyd., t. V, s. 329. 5 Armia Krajowa w dokumentach, cyt. wyd., t. V, s. 239. 6 Armia Krajowa w dokumentach, cyt. wyd., t. VI, s. 455. 7 Centralne Archivum Wojskowe (dalej CAW) 1785/90/19. Zagadnienie walki z bandytyzmem, omRozkazu Nr 70, k. 6. 8 A. Chmielarz, Delegatura Si, w: Armia Krajowa. Dramatyczny epilog, Warszawa 1994, s. 23. 9 Taktyka walk z bandami, propozycja Szefa Oddzia 10 Archiwum UrzProtok, k. 19–22. 11 AUOPwL MA WUBP, 24/36, Rozkaz Ministra Bezpiecze, k. 72. 12 Rozkaz Nr 70 MBP z dnia 23 lipca 1946 r. CAW, IV 501, 1/A 615, k. 275–280. 13 Taktyka walk z bandami, cyt. dok. 14 Charakterystyka band, AUOPwL MA WUBP, 14/4, k. 34. Dokument podpisany przez kierownika WUBP Lublin. Franciszka Marszalka. 15 DSZ na Kraj o zaprzestanie dzia, w: Armia Krajowa w dokumentach, cyt. wyd., t. VI, s. 478. 16 T. Honkisz, Zrzeszenie Wolno, w: Armia Krajowa. Dramatyczny epilog, cyt. wyd., s. 94. 17 Taktyka walk z bandami, cyt. dok. 18 NKWD i polskoje podpolje 1944–1945. Po osobym papkom J. W. Stalina, Moskwa 1994, s. 282. 19 Rozkaz Nr 70 MBP z dnia 23 lipca 1946 r. CAW, IV 501, 1/A 615, cyt. dok. 20 E. Kurek, Zaporczycy 1943–1949, Lublin 1995, s. 329. 21 Sprawozdanie Szefa PUBP Pu, AUOPwL MA WUBPA, Materia 22 Przekonania takiego autorzy nabrali po przeprowadzeniu kwerendy 23 Z. WoZrzeszenie , Warszawa 1992, s. 120–122. 24 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, Warszawa 1993, s. 28. 25 L. Szankowski, UPA, w: Istorija ukrajinArmija bez der, Toronto 1964. 26 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 255–275. 27 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 190–197. 28 W. Kosyk, Ukrajina i Nimeczczyna u drugij switowij wijni, Pary 29 Pa 30 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 244. 31 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 244. 32 Rosyjskie Pa 33 I. BiRepresywno-karalna systema w Ukrajini 1917–1953, t. 1, Kyjiw 1994, s. 274. 34 I. BiRepresywno-karalna systema w Ukrajini 1917–1953, t. 1, s. 305–306. 35 OUN i UPA u drugij switowij wijni, w: Obkom — komitet obwodowy WKP(b). Rajkom 36 I. BiRepresywno-karalna systema w Ukrajini 1917–1953, cyt. wyd., s. 181. 37 GARF, fond 9401, opis 1, dzie 38 L. Szankowski, UPA, cyt. wyd., s. 763. 39 L. Szankowski, UPA, cyt. wyd., s. 765. 40 GARF, fond 9401, opis 1, dzie 41 I. BiRepresywno-karalna systema w Ukrajini 1917–1953, cyt. wyd., s. 280. 42 S. Ciesielski, G. Hryciuk, A. Srebrakowski, Masowe deportacje radzieckie w czasie II wojny , Wroc 43 L. Szankowski, UPA, cyt. wyd., s. 802–803. 44 J. Stachiw, Kriz tiurmy, pidpillja i kordony, Kyjiw 1995, s. 293. 45 GARF, fond 9401, opis 1, dzie 46 G. Kasjanow, Niezgodni: ukrajin, Kyjiw 1995, s. 34–35. 47 Patrz: D. M. BaczyTy musisz , Warszawa 1990; J. Hryciak, Kr, Warszawa 1989; E. Kotarska, Torem, lasem, w: „Gazeta Wyborcza” z 23–24 kwietnia 1994 r.; A. So, Archipelag GUBunt w Kingirze, w: „Karta” nr 13. 48 S. Ciesielski, G. Hryciuk, A. Srebrakowski, Masowe deportacje radzieckie w czasie II wojny , cyt. wyd., s. 191–192. 49 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 188. 50 M. UPA, Drohobycz 1993, s. 53. 51 Centralne Pa 52 S. BizuHistoria krzy, Lublin 1993, s. 184. 53 M. UPA, cyt. wyd., s. 188. 54 W. i E. Siemaszko, Ludob, w: 55 T. A. OlszaHistoria Ukrainy XX w., Warszawa brw., s. 185. 56 W. i E. Siemaszko, Ludob, cyt. wyd. 57 T. A. OlszaHistoria Ukrainy XX w., cyt. wyd., s. 185. 58 M. UPA, cyt. wyd., s. 74. 59 Armia Krajowa w dokumentach, t. III, Wroc 60 W. Romanowski, ZWZ-AK na Wo, Lublin 1993, s. 181–183. 61 J. CzerwiZ wo, Warszawa 1972, s. 38. 62 W. Kopisto, Droga cichociemnego do lagr, Warszawa 1990, s. 114. 63 G. Fedorowski, Le, Warszawa 1965, s. 71–72. 64 Armia Krajowa w dokumentach, t. 3, cyt. wyd., s. 147. 65 M. Siwicki, Dzieje konflikt, t. 2, Warszawa 1992, s. 210. 66 J. WW lwowskiej Armii Krajowej, Warszawa 1989, s. 99. 67 J. WW lwowskiej Armii Krajowej, s. 100. 68 J. WW lwowskiej Armii Krajowej, s. 100. 69 M. Lebed’, UPA, cyt. wyd., s. 88. 70 M. Lebed’, UPA, cyt. wyd., s. 89. 71 CDA Ukrainy, fond 3833, opis 1, dzie 72 CDA Ukrainy, fond 3833, opis 1, dzie 73 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 267. 74 CDA Ukrainy, fond 3838, opis 1, dzie 75 F. Sikorski, Ze wzg (wspomnienia przesiedle), w: 76 I. BiRepresywno-karalna systema w Ukrajini 1917–1953, cyt. wyd., t. 2, s. 460–464. 77 W Zawadce Morochowskiej w trzech kolejnych pacyfikacjach przeprowadzonych w styczniu 78 Archiwum Pa 79 Armia Krajowa w dokumentach, cyt. wyd., t. II, s. 143. 80 Armia Krajowa w dokumentach, cyt. wyd., t. II, s. 143. 81 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 221. GKontakty polsko-ukrai (1939–1944), w: „Dzieje Najnowsze” 1981 nr 1–2, s. 319–346. 82 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 152. 83 Tam 84 Tam 85 J. Turowski, Po, Warszawa 1990, s. 58, 103. 86 M. Siwicki, Dzieje konflikt, t. 3, Warszawa 1993, s. 76. 87 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 219. 88 Tam 89 M. W kwestii stosunk, w: „Suczasnist” 1985 nr 1–2, s. 158–171. 90 M. W kwestii stosunk, cyt. wyd., s. 161. 91 Tam 92 Tam 93 Tam 94 R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 270. 95 Proces szesnastu. Dokumenty NKWD, oprac. A. Chmielarz. A. K. Kunert, Warszawa 1995, s. 316–331. 96 Proces szesnastu. Dokumenty NKWD, s. 316–331. 97 J. W 98 J. Sztendera, W poszukiwaniu porozumienia (podziemie ukrai), w: „Zeszyty Historyczne” nr 71, s. 166. 99 RGWA, fond 38 696, opis 1, dzie 100 RGWA, fond 38 696, opis 1, dzie 101 RGWA, fond 38 696, opis 1, dzie 102 Proces szesnastu. Dokumenty NKWD, cyt. wyd., s. 349–350. 103 R. Dzwonkowski, Wsp 104 O wsp. Z Marianem Go 105 Relacja S. Ksi 106 107 Konflikt mamy ju Rozmowa z J. Sztender 108 J. Sztendera, W poszukiwaniu porozumienia (Podziemie ukrai, w: „Zeszyty Historyczne” nr 71, s. 160. 109 Ulotka z 3 maja 1945 roku zatytuUkrai, w zbiorach autor 110 Relacja S. Ksi 111 A. B. SzczeDroga donik, Warszawa 1973, s. 330. 112 J. Sztendera, W poszukiwaniu porozumienia, cyt. wyd.,s. 165. 113 O spotkaniu w Rudzie RDroga donik, Warszawa 1973, s. 329–333; J. Sztendera, W poszukiwaniu porozumienia, cyt. wyd., s. 163–167. 114 Relacja S. Martyniuka ( 115 J. Stachiw. Kriz tiurmy, pidpillja i kordony Kyjiw 1995, s. 216–218. 116 Konflikt mamy ju Rozmowa z J. Sztender 117 H. Paj«Burta» kontra UB, Lublin 1992. s. 19–20. 118 CDA Ukrainy, fond 3833, opis 1, dzie 119 Relacja J 120 CDA Ukrainy, fond 3833, opis 1. dzie 121 CA MSW, X-11. 122 CAW, 1580/75/295, k. 182. 123 H. Paj«Burta» kontra UB, cyt. wyd., s. 186. 124 J. Sztendera, W W poszukiwaniu porozumienia, cyt. Wyd., s. 172. 125 J. Sztendera, W W poszukiwaniu porozumienia, cyt. Wyd., s. 173. 126 J. Sztendera, W W poszukiwaniu porozumienia, cyt. Wyd., s. 173. 127 J. Sztendera, W W poszukiwaniu porozumienia, cyt. Wyd., s. 73Droga donik, cyt. wyd., s. 340–343. 128 R. Wnuk, Konspiracja akowska i poakowska na Zamojszczy, Lublin 1993, s. 143–144. 129 Relacja S. Martyniuka ( 130 Relacja T. Nowakowskiego, w zbiorach autor 131 A. B. SzczeDroga donik, cyt. wyd.,s. 343. 132 J. Sztendera, W poszukiwaniu porozumienia, cyt. wyd., s. 175. 133 Relacja S. Martyniuka ( 134 J. KopiInspektorat AK/DSZ/WiN w latach 1944–1947 (maszynopis w posiadaniu autor 135 CA MSW, X-9, k. 54. 136 Pami w: H. Paj, Lublin 1993, s. 20. 137 Archiwum Pa 138 APL, AK-WiN, t. 93. t. III, k. 21. 139 Archiwum S 140 ASRL, SR. 1073/46, k. 26. 141 ASRL, SR. 1073/46, k. 129. 142 J. KopiInspektorat AK/DSZ/WiN w latach 1944–1947, cyt. wyd., s. 84. 143 ASRL, SR. 1073/46, k. 29. 144 ASRL, SR. 1073/46. List w sprawie jako dow 145 APL. AK-WiN, t. 93. t. II, k. 56. 146 Relacja S. Martyniuka ( 147 CA MSW, X-9, k. 54–66. 148 APL, AK-WiN, t. 92. t. 1, k. 41–42. 149 Akt oskarZbrodnie UB-NKWD na Lubelszczy, oprac. H. Paj 150 Pami, cyt. wyd., s. 23. 151 Pami, cyt. wyd., s. 23. 152 APL, AK-WiN, t. 99. k. 18. 153 Zbrodnie UB-NKWD na Lubelszczy, cyt. wyd., s. 169. 154 CA MSW, X-17, k. 30. 155 G. Motyka, R. Wnuk, Pa, w: „Gazeta Wyborcza” z listopada 1995 roku. Dodatek lubelski. 156 A. Chmielarz, Ukrai, w: „Karta” nr 4, s. 135. 157 158 J. Mac, Kwestia ukrai, maszynopis, Lublin 1992, s. 148. 159 J. WOddzia, Krak 160 J. WOddzia, s. 147. 161 CAW, Akta sprawy Petro Fedoriwa, Sr. 1951/49, t. 1, k. 112–114. 162 Archiwum Pa 163 J. WW lwowskiej Armii Krajowej, Warszawa 1989, s. 116. 164 Relacja Iwana Krywuckiego, w zbiorach autor 165 Tam 166 Tam 167 Tam 168 A. B. SzczeDroga donik, cyt. wyd., s. 336. 169 Relacja Iwana Krywuckiego, w zbiorach autor 170 J. M. SzymaW diabelskim kr, w: 171 A. B. SzczeDroga donik, cyt. wyd., s. 336. 172 J. M. SzymaW diabelskim kr. 173 A. B. SzczeDroga donik, s. 338. 174 A. Bata, Bieszczady w ogniu, Rzesz 175 G. Motyka, Walki polsko-ukrai, maszynopis, Lublin 1992, s. 139. 176 P. StochBilem , w: „Gazeta Wyborcza” nr 132 z 1993 roku. 177 CAW, 1781/90/113, k. 41. 178 CA MSW, X-16. k. 107. 179 CAW, IV-111–512. k. 60–72. 180 W. Marczak, Ukrainiec w Polsce, t. 2, Sanok 1993, s. 53–54. 181 CDA Ukrainy, fond 3833, opis 1, dzie 182 Za: Narodowe Sity Zbrojne. Dokumenty, struktury, personalia, oprac. L. 183 ASRL, SR 1095/47, k. 47–49. 184 APL. AK-WiN, t. 87. teczka II, k. 124. 185 APL. AK-WiN, t. 103, t. 1, Rozkaz inspektora nr 15 z dnia 3.06.1945 roku. 186 APL, AK-WiN, t. 88, k. 32. 187 APL, AK-WiN, t. 84, t. II. k. 106. 188 APR, Akta sprawy Franciszka Przysi 189 J. Sztendera, W poszukiwaniu porozumienia (podziemie ukrai: „Zeszyty Historyczne” nr 71. 190 Relacja B. J 191 J. Wrona, Wierzchowiny — zbrodnia rozpoznana?, w: 192 Relacja M. Go 193 Opis tego, co si 194 Relacja M. Szczerbatki, w zbiorach autor 195 K. Podlaski (B. SkaradziBia, Bia 196 ASRL, SR 2653, odpis meldunku z 17.06.45 r. ppor. „Romana”, k. 15. 197 A. SzymaObowi, w: „Gazeta Lubelska”, dodatek lokalny „Gazety Wyborczej” z 09.09.1995 roku, s. 3. 198 Raport komisji do badania zbrodni we wsi Wierzchowiny, kopia w posiadaniu autor 199 200 G. Motyka, O niekt, w: 201 A. SzymaObowi... 202 M. Haponiuk, Lotny Starosta, w: „Gazeta Lubelska”, dodatek lokalny do „Gazety Wyborczej” z 23 lipca 1994 roku. 203 Wspomnienia Iwana Nowosada, w: Zakerzonia, t. 1, Warszawa 1994, s. 219–221. 204 Wspomnienia Iwana Nowosada, w: Zakerzonia, t. 1, s. 219–221.; CAW, IV-501, 1/A. 624 k. 285–286. 205 P. Mirczuk, Ukrai, Lwiw 1991, s. 153. 206 Relacja J. Osakowskiego, w zbiorach autorUkrai, cyt. wyd., s. 154. 207 Tam 208 RGWA, Fond 38669, opis 1, dz. 44, k. 178–231. Raport specjalny WUBP w Lublinie nr 0134/46, kopia w zbiorach autor 209 Relacja J. Osakowskiego, w zbiorach autor 210 Relacja S. Winiarczyka, w zbiorach autor 211 Raport specjalny WUBP w Lublinie nr 0134/46, cyt. dok. 212 Relacja S. RzWalka o utrwalenie w, praca magisterska. Lublin 1973. Przebieg walki o Posterunek Powiatowy MO znamy jedynie z relacji Stanis 213 Relacja J. Osakowskiego... 214 C. Grzelak, List do redakcji, w: WPH, 1989 nr 4, s. 204–207. 215 Relacja M. Go 216 Relacja J. Osakowskiego... 217 Relacja W. Szumady, w zbiorach autorAkcja , Warszawa 1993. 218 P. Mirczuk, Ukrai, cyt. wyd., s. 155–156. 219 P. Mirczuk, Ukrai, s. 155–156. 220 I. Caban, Z. Machocki, Za w, Lublin 1976, s. 346. 221 Relacja S. Rz 222 Raport specjalny WUBP w Lublinie nr 0134/46, cyt. dok. 223 AUOPL, 24/11, k. 42. 224 Pogl 225 AUOPL, WUBP 24/6, k. 54. 226 AUOPL, WUBP 24/6, k. 54; R. Wnuk, Konspiracja akowska i poakowska na Zamojszczy 227 G. Motyka, R. Wnuk, Pa, cyt. wyd. 228 H. Paj, Lublin 1993, s. 143–160. 229 B. Jagielski, Pi, Warszawa 1975, s. 8–23. 230 B. Jagielski, Pi, s. 11. 231 B. Jagielski, Pi, s. 18. 232 B. Jagielski, Pi, s. 20. 233 APL, AK-WiN, t. 106, t. I, s. 160–161. 234 Tam 235 CA MSW, X-18, k. 226. 236 A. B. SzczeDroga donik, cyt. wyd., s. 349. 237 A. B. SzczeDroga donik, cyt. wyd., s. 349; O wsp 238 CAW, Akta sprawy J. Rzepeckiego i innych. 148/91/3546Droga donik, cyt. wyd., s. 350. 239 CAW, Akta sprawy J. Rzepeckiego, 148/91/3546–3558, t. 3, k. 42–45, t. 12, k. 550, 569–570. 240 CAW, Akta sprawy J. Rzepeckiego, 148/91/3546–3558, t. 12, k. 144, t. 3, k. 101–102. 241 Relacja Mariana Go 242 A. B. SzczeDroga donik, cyt. wyd., s. 343. 243 Zmian 244 CA MSW, X-18, k. 108. 245 J. Stachiw, Kriz tiurmy. pidpillja i kordony, Kijiw 1995, s. 209: R. Torzecki, Polacy i Ukrai, cyt. wyd., s. 326. 246 J. Stachiw, Kriz tiurmy. pidpillja i kordony, cyt. wyd.. s. 217–218. 247 J. Stachiw, Kriz tiurmy. pidpillja i kordony, cyt. wyd.. s. 223. 248 M. S. WolaPolska i jej wschodni s, w: 249 Tam 250 Cz. Polacy w okupowanych Niemczech 1945–1949, Pozna 251 J. Stachiw, Kriz tiurmy. pidpillja i kordony, cyt. wyd., s. 242. See more books in http://www.e-reading.club